برخی صیغه را حرام و از بدعتهای شیعه می دانند ولی ما اکنون فهرستی از اسامی بعضی از کسانی را که در کتب اهل سنت، قول به حلیت متعه از ایشان نقل شده است ذکر می کنیم:
جابر بن عبداللَّه انصاری:
صحیح مسلم ج2 ص1022 باب نکاح المتعه چاپ دار إحیاء التراث العربی
بیروت/ مصنف عبد الرزاق ج7 ص499 باب المتعة چاپ المکتب الإسلامی بیروت/
عمدة القاری ج17 ص 246 باب غزوة خیبر چاپ دار إحیاء التراث العربی
بیروت/ شرح الزرقانی ج3 ص 199 چاپ دار الکتب العلمیة بیروت کتاب النکاح باب
نکاح المتعة/ و...
عمران بن حصین خزاعی:
صحیح بخاری ج 4 ص 1642 چاپ دار ابن کثیر بیروت 1407 کتاب التفسیر باب
"فمن تمتع بالعمرة إلی الحج" (بقره أیه 196)/ مسند أحمد بن حنبل ج4 ص 436
چاپ موسسه قرطبه مصر/ المحبر ص 289 باب من کان یری المتعة من أصحاب
النبی/ التفسیر الکبیر ج10 ص41 چاپ دار الکتب العلمیه بیروت سوره نساء
ذیل آیه "فَمَا اسْتَمْتَعْتُمْ بِهِ مِنْهُنَّ فَئَاتُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ
فَرِیضَةً"/ تفسیر قرطبی ج5 ص 133چاپ دار الشعب قاهره
ابو سعید خدری:
المحلی ج9 ص 519چاپ دار الآفاق بیروت/ شرح الزرقانی ج3 ص 199 چاپ
دار الکتب العلمیة بیروت کتاب النکاح باب نکاح المتعة/ عمدة القاری ج17 ص
246 باب غزوة خیبر چاپ دار إحیاء التراث العربی بیروت
عبداللَّه بن مسعود:
المحلی ج9 ص 519چاپ دار الآفاق بیروت/ شرح الزرقانی ج3 ص 199 چاپ دار الکتب العلمیة بیروت کتاب النکاح باب نکاح المتعة
سلمة بن اکوع:
المحبر ص 289 باب من کان یری المتعة من أصحاب النبی/ شرح الزرقانی
ج3 ص 199 چاپ دار الکتب العلمیة بیروت کتاب النکاح باب نکاح المتعة/
مصنف عبد الرزاق ج7 ص 498 ش 14023 باب المتعة چاپ المکتب الإسلامی
بیروت/ کنز العمال ج 16 ص 219 ح 45731 چاپ دار الکتب العلمیة بیروت
امیر المومنین علی بن ابی طالب علیه السلام:
التفسیر الکبیر ج10 ص43چاپ دار الکتب العلمیة بیروت ذیل آیه متعه سوره
نساء/ (روایت نهی عمر از متعه به نقل ازامیر مومنان): الدر المنثور
ج2 ص486 دار الفکر بیروت - تفسیر الطبری ج 5 ص13 چاپ دار الفکر بیروت -
المصنف ج7 ص500 شماره 14029 - کنز العمال ج16 ص219ح 45728 چاپ دار الکتب
العلمیة بیروت/ ابن حزم نیز می گوید در مورد متعه از امیر مومنان
روایات مختلفی نقل شده است (بعضی جواز و بعضی حرمت): المحلی ج9 ص 520
چاپ دار الآفاق بیروت
سعد بن أبی وقاص:
صحیح مسلم ج2 ص 898 کتاب الحج باب جواز التمتع چاپ دار احیاء التراث
العربی بیروت/ مسند أحمد بن حنبل ج1 ص181 چاپ موسسة قرطبه مصر/ و...
اشکال: این روایت و باقی روایات نقل شده از سعد مربوط به متعه حج است
پاسخ: در روایت وی لفظ متعه آمده است ؛ علمای اهل سنت این روایت را
مربوط به متعه حج( حج تمتع) می دانند ولی خود سعد در این روایت گفته است:
زمانی متعه کردیم که معاویه کافر بود و همگان می دانند که حج تمتع رسول
گرامی اسلام صلی الله علیه وآله وسلم در سال حجة الوداع بوده است و معاویه
در آن سال اسلام آورده بود پس این روایت مربوط به قبل از آن زمان می گردد و
مقصود از آن متعه نساء است نه حج.
عمرو بن حریث (حویرث):
المحلی ج9 ص 519چاپ دار الآفاق بیروت/ شرح الزرقانی ج3 ص 199 چاپ
دار الکتب العلمیة بیروت کتاب النکاح باب نکاح المتعة/ مصنف عبد الرزاق
ج7 ص 497 ش 14021 و ص 499 ش 14025 و ص500 ش 14028 و 14029 باب المتعة چاپ
المکتب الإسلامی بیروت/ کنز العمال ج 16 ص 217 ح 45712 چاپ دار الکتب
العلمیة بیروت/ فتح الباری ج9 ص172چاپ دار المعرفة بیروت
سنن کبری بیهقی ج7 ص237 چاپ مکتبة دار الباز مکة المکرمة/ أخبار المدینة ابن شبه ج1ص 381 ش 1194چاپ دار الکتب العلمیة بیروت
معاویة بن ابی سفیان:
معاویه در ماجرای فتح مکه اسلام آورد. وی در زمان فتح طائف، زنی به نام
معانه را متعه نمود. این زن، تا زمان خلافت معاویه زنده ماند و معاویه
همه ساله هدایایی برای وی می فرستاد. پس ادعای حرمت متعه در فتح خیبر یا
بعد از آن و حتی در ماجرای فتح مکه نمی تواند صحیح باشد.
المحلی ج9 ص 519چاپ دار الآفاق بیروت/ شرح الزرقانی ج3 ص 199 چاپ
دار الکتب العلمیة بیروت کتاب النکاح باب نکاح المتعة/ مصنف عبد الرزاق
ج7 ص 497 ش 14021 و ص 499 ش 14026 باب المتعة چاپ المکتب الإسلامی بیروت
سلمة بن أمیّة:
مصنف عبد الرزاق ج7 ص 498 ش 14024 باب المتعة چاپ المکتب الإسلامی
بیروت/ جمهرة انساب العرب ابن حزم ص 159 ذیل بحث بنو جمح/ الإصابة
حرف السین المهملة القسم الأول/ المحلی ج9 ص 519چاپ دار الآفاق بیروت
فضالة بن جعفر بن أمیة:
أخبار المدینة ابن شبه ج1ص 381 ش 1194چاپ دار الکتب العلمیة بیروت
ربیعة بن أمیة:
موطأ مالک ج2 ص542، ح1130 باب نکاح المتعة چاپ دار احیاء التراث العربی
مصر/ الدر المنثور ج2 ص486 چاپ دار الفکر بیروت/ سنن البیهقی الکبری
ج7 ص206 ش 13950 باب نکاح المتعه چاپ مکتبة دار الباز مکه/ الإصابة فی
تمییز الصحابة ج2 ص521 چاپ دار الجیل بیروت/ الأم، ج 7 ص 235 چاپ دار
المعرفة بیروت/ کنز العمال ج 16 ص 217 ح 45717 چاپ دار الکتب العلمیة
بیروت/ أخبار المدینة ابن شبه ج1ص 382 ش 1197چاپ دار الکتب العلمیة
بیروت
معبد بن أمیة:
المحلی ج9 ص 519چاپ دار الآفاق بیروت/ مصنف عبد الرزاق ج7 ص 499 ش 14027 باب المتعة چاپ المکتب الإسلامی بیروت
عبد الله بن أبی عوف بن جبیرة:
أخبار المدینة ابن شبه ج1ص 381 ش 1194چاپ دار الکتب العلمیة بیروت
عمرو بن حوشب:
مصنف عبد الرزاق ج7 ص 500 ش 14031 باب المتعة چاپ المکتب الإسلامی بیروت
أبی بن کعب:
وی از کسانی بود که آیه متعه را به صورت إلی أجل مسمی (یعنی صریح در حلیت متعه) قرائت می کرد:
التفسیر الکبیر ج10 ص43 چاپ دار الکتب العلمیة بیروت/ الدر المنثور ج2 ص484 چاپ دار الفکر بیروت/ تفسیر الطبری ج5 ص13 چاپ دار الفکر بیروت/ فتح القدیر ج1 ص449 چاپ دار الفکر بیروت/ نیل الأوطار ج6 ص270 چاپ دار الجیل بیروت/ و...
زید بن ثابت:
المحبر ص 289 باب من کان یری المتعة من أصحاب النبی
اسماء دختر ابوبکر:
المحلی ج9 ص 519چاپ دار الآفاق بیروت/ شرح الزرقانی ج3 ص 199 چاپ
دار الکتب العلمیة بیروت کتاب النکاح باب نکاح المتعة/ مسند طیالسی ص227
ح1637 چاپ دار المعرفة بیروت/ در محاضرات الأدباء راغب ج2 ص234 - باب
جواز المتعة چاپ دار القلم بیروت- آمده است: ابن زبیر به ابن عباس گفت:
چرا فتوای به حلیت متعه می دهی؟ پاسخ داد از مادرت (أسماء) بپرس که چگونه
تو را حامله شد. پس سوال کرد ؛ وی پاسخ داد تو را به دنیا نیاوردم مگر از
متعه.
همین مطلب به صورت خلاصه در کتب ذیل آمده است:
زاد المعاد ج2 ص206 چاپ موسسة الرسالة بیروت و التمهید لابن عبد البر
ج8 ص 208 و الاستذکار ابن عبد البر ج4 ص61 چاپ دار الکتب العلمیة بیروت و..
البته متن کامل گفتگو در بعضی از منابع شیعه چنین آمده است: ابوالقاسم کوفی میگوید: بعضی از علمای شیعه نقل کردهاند که وقتی ابن عباس وارد مکه شد و عبداللَّه بن زبیر نیز بر فراز منبر خطبه میخواند، چون نظرش به ابن عباس افتاد ( در آن روزها نابینا بود ) گفت: ای مردم، کوری نزد شما آمده که خدا دل او را نیز کور کند، او عایشه امّ المؤمنین را دشنام میدهد و نزدیکان و اصحاب پیامبرصلی الله علیه وآله را لعن میکند و متعه را حلال میشمارد، در حالی که زنای محض است. این گفتار بر ابن عباس سنگین آمد، در آن حال غلامش - عکرمه که دست او را گرفته بود - را صدا زد و گفت: مرا نزدیک او ببر، پس او را نزدیک برد، تا اینکه مقابل او ایستاد و شعری به این مضمون خواند:زمانیکه با گروهی رو برو میشویم، آن گروه را متلاشی میکنیم ... تا اینکه گفت: و اما اینکه میگویی: متعه را در حالی که زنای محض است، حلال میدانم ؛ به خدا قسم! در زمان رسول خداصلی الله علیه وآله به آن عمل میشد و پس از ایشان نیز پیامبری بر انگیخته نشد ؛ دلیل جواز آن نیز گفته ابن صهاک است، که میگفت: دو متعه در زمان رسولخداصلی الله علیه وآله وجود داشت و من آن دو را منع میکنم و ( مرتکبین را مجازات میکنم ) و ما گواهی او ( جواز متعه در زمان پیامبرصلی الله علیه وآله ) را میپذیریم و تحریم او را قبول نمیکنیم. تو نیز از متعه متولد شدهای، پس وقتی از این چوب ( منبر ) پایین آمدی از مادرت در مورد بُردهای ( پیراهن ) عوسجه بپرس! عبداللَّه بن عباس رفت و عبداللَّه بن زبیر نیز پایین آمد و با سرعت به سوی مادرش رفت و گفت: درباره بردهای عوسجه برایم بگو! و با عصبانیت اصرار کرد، مادرش گفت: پدرت با رسول خداصلی الله علیه وآله بود و مردی به نام عوسجه دو برد ( پیراهن ) را به او هدیه کرد و پدرت از بیهمسری به پیامبرصلی الله علیه وآله گلایه و شکایت کرد، آنگاه آن حضرت یکی از دو پیراهن را به او داد و او نیز نزد من آمد و با آن پیراهن مرا متعه کرد و مدتی گذشت و پیراهن دیگر آورد و به وسیله آنها مرا متعه کرد و من به تو حامله شدم، پس تو فرزند متعه هستی! حالا بگو از کجا این خبر به گوش تو رسید؟ گفت: از ابن عباس شنیدم. مادرش گفت: آیا من تو را از تماس با بنی هاشم منع نکردم، و نگفتم - مواظب باش - آنها زبانهای غیر قابل تحمل و پیروزی دارند./ کتاب الاستغاثه، ص145، مستدرک الوسائل، ج14، ص450
قسمتی از سخنرانی ابن زبیر و بر خورد شخصی باوی (بدون ذکر نام ابن عباس) در صحیح مسلم باب المتعة ذکر شده است.در کتب ذیل روایت را با متنی شفاف تر آورده و آن شخص را ابن عباس معرفی می کند: سنن البیهقی الکبری ج7 ص205 ش 13943 باب نکاح المتعه چاپ مکتبة دار الباز مکه/ جمهرة خطب العرب ج2 ص 125 چاپ المکتبة العلمیة بیروت/ سمط النجوم العوالی ج3 ص237 چاپ دار الکتب العلمیة بیروت
امّ عبداللَّه بنت ابی خیثمه:
کنز العمال ج 16 ص 218 ح 45726 چاپ دار الکتب العلمیة بیروت
سعد بن أبی سعد بن أبی طلحة:
أخبار المدینة ابن شبه ج1ص 381 ش 1194چاپ دار الکتب العلمیة بیروت
عبداللَّه بن عباس بن عبد المطّلب:
صحیح مسلم ج2 ص 1028 ش 1407 باب نکاح المتعة چاپ دار احیاء التراث
العربی بیروت/ مصنف عبد الرزاق ج7 ص 497 ش 14021 و ص499 ش 14027 و ص
501 ش 14032 و ص 502 ش 14033 و 14035 باب المتعة چاپ المکتب الإسلامی
بیروت/ المحلی ج9 ص 519چاپ دار الآفاق بیروت/ المحبر ص 289 باب من
کان یری المتعة من أصحاب النبی/ التفسیر الکبیر ج10 ص43 چاپ دار الکتب
العلمیة بیروت/ الدر المنثور ج2 ص484 چاپ دار الفکر بیروت/ تفسیر
الطبری ج5 ص13 چاپ دار الفکر بیروت/ فتح القدیر ج1 ص449 چاپ دار الفکر
بیروت/ سیر أعلام النبلاء ج15 ص243 چاپ موسسة الرسالة بیروت/ سنن
البیهقی الکبری ج7 ص205 ش 13943 باب نکاح المتعه چاپ مکتبة دار الباز مکه
منبع: سنت
مطلب مرتبط:
- پنجشنبه ۱۵ خرداد ۹۳
- ۲۲:۴۶
- ۱۸۴۹
- ۰
