به برکت انقلاب اسلامی ایران فکر تکفیری در مصر کم‌رنگ شده است.
الحمدلله در حال حاضر فکر تکفیری در مصر کمرنگ‌تر شده و آن هم به لطف خداوند و برکات انقلاب اسلامی ایران است؛ در واقع بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، شیعه شناخته شد.
خانم هدی سیدعلی، فعال فرهنگی اهل مصر و استاد دانشگاه درباره تحولات سیاسی فرهنگی مصر و بافت اعتقادی الازهر با خبرنگار بین‌الملل خبرگزاری حوزه به گفتوگو پرداخت. گزیده‌ای از این گفتوگو را در ادامه می‌خوانید.
▪ مردم مصر چه نگاهی درباره شیعیان و اهل‌بیت علیهم‌السلام دارند؟
قبل از ایوبیان، دولت فاطمی که شیعه و دوستدار اهل‌بیت علیهم‌السلام بوده بر مصر حاکم بودند و «الازهر» نیز مأخوذ از نام حضرت زهرا سلام‌الله‌علیها می‌باشد که چندین قرن قدمت دارد؛ اما بعد از سقوط فاطمیان به دست ایوبی‌ها، مذهب شیعه که مذهب اصلی بود به شافعی تغییر پیدا کرد، اما هنوز مردم مصر دوستدار اهل‌بیت علیهم‌السلام هستند و حرم‌های سیده‌نفیسه سلام‌الله‌علیها عروس امام صادق علیه‌السلام، مقام حضرت زینب سلام‌الله‌علیها و مسجد رأس‌الحسین علیه‌السلام در مصر محل زیارت مردم است و مردم، زیارت‌نامه می‌خوانند و تاریخ زندگی این بزرگواران را مطالعه می‌کنند و این کار برکات زیادی برای مصر دارد و درباره مصری‌ها که بیشتر شافعی‌اند، نکته جالبی گفته می‌شود؛ می‌گویند: مصری‌ها مذهبشان شافعی است؛ اما توجه و علاقه‌شان به اهل‌بیت علیهم‌السلام است و البته مذهب شافعی، نزدیک‌ترین مذهب اهل‌سنت به شیعه است.
▪ در خصوص فعالیت‌های وهابیت در مصر توضیح دهید.
متأسفانه زمانی که در سال 57 در دانشگاه قاهره بودم، فعالیت‌های وهابی‌ها در دانشگاه زیاد بود و کتاب‌هایشان را در دانشگاه پخش می‌کردند و فکر وهابیت بسیار در دسترس جوان‌ها بود و عربستان سعودی، کتاب‌هایش را رایگان در دانشگاه قاهره توزیع می‌کرد. الحمدلله در حال حاضر فکر تکفیری در مصر کمرنگ‌تر شده و آن هم به لطف خداوند و برکات انقلاب اسلامی ایران است؛ در واقع بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، شیعه شناخته شد.
▪ نظر شما درباره بافت اعتقادی دانشگاه الازهر، اساتید و افرادی که در این مرکز علمی جهانی فعالیت می‌کنند، چیست و در آن چقدر میل به هم‌اندیشی با سایر مذاهب وجود دارد؟
در طول زمان، مناقشات، بحث‌ها و گفت‌و‌گو‌ها میان شیعه و سنی در دانشگاه الازهر وجود داشته است، ولی الازهر از مراکز متعصب محسوب نمی‌شود به‌طوری که وهابی‌ها، آن را تکفیر و محکوم می‌کنند؛ اما الازهر به دنبال تکفیر نیست؛ چون مؤسسه علمی بزرگ و قدیمی است و مسئله تکفیر ندارد و در آن فقه مذاهب خمسه تدریس می‌شود. هم‌چنین بر اساس اعتراف الازهر، مذهب جعفری یکی از 5 مذهب اسلامی معرفی شده است که می‌توان به آن اعتقاد داشت و در واقع به رسمیت شناخته شدن مذهب جعفری به انعطاف‌پذیری الازهر که یک مؤسسه علمی، تحقیقی و پژوهشی است، بر می‌گردد.
▪ با توجه به این‌که هم‌چنان ارتباط خود را با جامعه مصری حفظ کرده‌اید، وضعیت فرهنگی بانوان مصری به‌ویژه مسلمانان چگونه است؟
بانوان مصری علاوه بر مذهبی بودن، فرهنگی هستند و برنامه‌های مذهبی تلویزیون به‌ویژه شبکه الکوثر ایران را دنبال و سریال‌های ایرانی را با ترجمه عربی تماشا می‌کنند. و اهل مطالعه روزنامه و نشریات روز هستند تا از اخبار و حقایق جهان مطلع شوند. هم‌چنین سیاست خارجی ایران را قبول دارند و تحسین می‌کنند؛ چرا‌که معتقدند ایران با سیاست توانسته در برابر ابرقدرت‌های جهان مقاومت کند و حرفش را پیش ببرد.
80 درصد بانوان مسلمان مصر محجبه‌اند و مسیحی‌ها در اقلیت‌اند و حدود 5 درصد از جمعیت کشور را تشکیل می‌دهند.
▪ روابط مصر و اسرائیل از دوران جمال عبدالناصر تا‌کنون، همواره محل بحث و مناقشه بوده است و دولت‌های مختلف، تصمیم‌های متفاوتی در این زمینه داشته‌اند. الآن موضع مردم چیست؟
یهودیان و اسرائیلی‌ها در شرم‌الشیخ و مرز مصر به‌طور مخفیانه حضور دارند. اگر در قاهره هم باشند، با ترس، رفت‌و‌آمد می‌کنند؛ چون مردم مصر شهید داده‌اند و زخم‌هایشان هنوز التیام نیافته است و اسرائیل را دشمن خود می‌دانند. لذا هرقدر دولت بخواهد با اسرائیل سازش کند، مردم نمی‌خواهند با این رژیم روابط عادی داشته باشند.
هیچ مصری، رژیم صهیونیستی را قبول ندارد؛ اما با مسیحی‌ها همسایه و خواهر و برادر و دوست هستیم و همزیستی مسالمت‌آمیزی داریم.
گفتوگو: وجیهه سادات حسینی
- دوشنبه ۱۳ مهر ۹۴
- ۰۵:۲۲
- ۱۰۰۱
- ۰
