73 فرقه (فرقه شناسی)

چکیده

1 - در آغاز نام قدریه بر طرفداران قضا و قدر الهى اطلاق مى شد ولى به تدریج درباره منکران قضا و قدر به کار رفت که امروزه هم همین معنا از آن متبادر مى شود. به این افراد مفوضه هم گفته مى شود و تفویض به معناى واگذارى انجام کارها به خود انسان است .

2 - قدریه نخستین همان مرجئه قدریه هستند که دو اعتقاد مهم داشته اند: اعتقاد به ارجاء و اعتقاد به تفویض و نفى تقدیر الهى . مهمترین افراد این گروه معبد جهنى و غیلان دمشقى است .

3 - در فرهنگ سیاسى و دینى مسلمین انگیزه هاى کافى براى طرح مساءله جبر و اختیار بوده و لذا نمى توان منشاء پیدایش قدریه را متکلمان نصرانى یا فلاسفه یونانى دانست .

4 - در باب قدریه نخستین سه احتمال وجود دارد:

الف ) آنها تنها آن قضا و قدر الهى را انکار مى کردند که به نفى آزادى و اثبات جبر بینجامد.

ب ) هدف اصلى آنها مبارزه با بنى امیه و عقیده جبر بود ولى چون نمى توانستند میان آزادى انسان و تقدیر الهى جمع کنند، منکر تقدیر الهى شدند.

ج ) اساسا در پى نفى قضا و قدر الهى بودند.

چکیده:

1- پیدایش مذاهب مختلف در اثر پیدایش اختلافات میان مسلمانان بوده است که علل این اختلافات عبارت اند از: الف ) خلاء رهبرى مورد قبول همه مسلمین پس از پیامبر اکرم (صلى الله علیه و آله )؛ ب ) تعصبات قبیله اى ؛ ج ) پیروى از هواى نفس گرایش به منافع مادى و لجاجت ؛ د) فتوحات مسلمین و گسترش حوزه جغرافیایى اسلام و ورود ادیان و عقاید دیگر
2- اولین اختلاف اعتقادى مهم ، اختلاف بر سر امامت و خلافت پیامبر (صلى الله علیه و آله ) بود که سب پیدایش دو فرقه اهل تسنن و شیعه شد.
3- دومین اختلاف در سپاه امام على علیه السلام در سالهاى 36 و 37 ه‍ رخ داد که مبداء پیدایش فرقه خوارج شد. فرقه هاى مرجئه و معتزله نیز در واکنش به آراى خوارج شکل گرفتند.
4- اختلاف سوم در مورد مساءله جبر و اختیار انسان بود که به پدید آمدن فرقه جبریه و قدریه انجامید.